Luke 6

Holiseku' Izesu' Izipahala Zuholite Viti Gihile Ili Nangumu' Nene Gono Dikeve Li nGelemikevo A'mido' Izesu' Aza Holiseku' Oso' Amoso' Initekumu' Laa' Uve Ne Nouve Line' Gamazi Gizine'

(Mataio' 12:1-8; Maleko' 2:23-28)

1Holise' gameneu' Izesu' aza izipahala zuhosi viti mingu' nivavo izipahala zuho nete viti godololati' gihile nene ili a'ningu' hupu' izi ni'mi vani'. 2Ne'mine ani'za Halisaio' mono' gilaa' ave malite ti' li lani': Lingine lou' gamaziu' nene holise' gameneu' gono damilo li nizani' mako ne'mine nanimu' nave. 3Likevo Izesu' aza ti' lo lo-ngimine': Ido' Zuda ve leli' avotemoti guve'inesi ve naba Davidi' aza ezesi monave ga'na hili minangumu' nene lou' gamazi'mo inite' mamu' namaa' ve lo hize tilavo tile minine' aka nene goloso amivo ha do ngolo' loo Davidi' ine' inite' nene mono' godolou' gati gilahe gilamahe. 4Aza ne'mine ine' ve. O'moso'mi mono' numungu' dizavo eveneto' medelo mino O'moso inite' lehize-daa' ive ne'mo O'moso'mi velelo' milani' beleti nene evene' gohi malitesi namilizave lo asi eveneto' medeli mini O'moso inite' lehizi-daa' avetevo' ha nalisave lo lou' gamazi'mo lavo minine' beleti nene Davidi'ni do emavo ido' ezesi maka' monave ngemavo mukito' ezesi nani'. Nemu' nene goloso amivo neni' izipaha'ne zuho nene a'mine'mine igi viti gihile mene ha nalisave. 5Ne'mine lo ti' lo lo-ngimine': O'mosolati' ve gihile naza nene holiseli'mi meleho mino a'mine holiseku' iliza initekumu' ido' amiliza initekumu' laa' uve nene nenikovo' nouve.

Lou' Gamazite Avuto' Ogo Holiseku' Izesu' Aza Gono Do Evene' Ma Do Lamine' O-deline' Nene Laza Goni' O-delone Li Zuda Veti Mono' Ve'ine Naba Nete Ningi Nizavo Izesu' Aza Holise' Gameneu' Evene' Ma Ana Goloso Ogo Gilizevo O Vive Ma Do Lamine' O-dine' Gamazi Gizine'

(Mataio' 12:9-14; Maleko' 3:1-6)

6Ido' holise' gamene mau' Izesu' aza mono' numungu' dizo mono' apize ngemo neivo a'mingu' nene ve ma ana zamela goloso ogo gilizevo o vive ma minine'. 7Neivo lou' gamazi apizi ngimaa' avesi Halisaio' mono' gilaa' avesi ingine Izesu' aza a'mine ve nene idise do lamine' o-deline' nene holisekumu' lani' lou' gamazi ma nene avuto' oloseinako nemu' goni' o-delone' aka ma soto' ilihe li vonu' bili ningi minani'. 8Ne'mine igi nizavo Izesu' aza ingine gilani' inite' nene mo ningo gelo ana goloso o vive nene ti' lo lo-imine': Gaza oluso' mene ogo otezo. Ne'mine lavo aza oto ogo a'mido' ote minine'. 9Ote neivo Izesu' aza ti' lo lo-ngimine': Naza ti' lo longo' noo-lingiduve. Leze lou' gamazite ne'mo nadive lo neive. Holise' gameneu' nene monovo lamine' ilo lo neihe goloso ilo lo neive. Ado' evene' di lamine' i-ngidilo lo neihe di goloso i-ngidilo lo neive. 10Lo lo-ngemo evene' muki' vonu' ngebele osu' lo ana goloso o vive ma nene ti' lo lo-imine': Anga do pehe lozo. Lavo do pehe lavo ana nene gohi lamine' ine' ve. 11Ne'mine ine'za lou' gamazi apizi ngimaa' avesi Halisaio' mono' gilaa' avesi ingine Izesu'nimu' ngizebolo' goloso molavo nemu' li volelo' melo' igi nadi' o-delone li lani' ve.

Izesu' Aza Izipahala Zuho Vai' Minanguti' Evene' Tuvelu (12) Nene Neni' Aposolo Minilizave Lo nGele'mize Molani' Gamazi Gizine'

(Mataio' 10:1-4; Maleko' 3:13-19)

12A'mine gameneu' nene Izesu' aza O'mosola lolosa golola dizo vine'. Dizo vo O'mosola lovo' lovo' ogo neivo liti'muso izo go' line'. 13Ido' go' lavo nedenga' nene eze e'meti monaa' ave izipahala zuho muki' nene asi lo-ngedavo ikevo engikuti' evene' tuvelu (12) ngele'mize kegeso ezelo' medeli mini gamazi lilizave aposolo ve lo ngele'mize molani'. 14Ingine gulive'ine nene ne'mino minine': Simoni' nene gulive've gohi Petolo' ve lo molani' ido' Petolo' nakunolo Adelea' ve ido' Zakobo' ve Zohane' ve ido' Hilipo' ve Batolomaio' ve 15Mataio' ve Tomasi' ve ido' Alahaio' gipele Zakobo' abalaho ve ido' Loma ve leli' misubouti' ngimisele hulolone li amuzo milaa' aveuti' minive lave Simoni' gohi ma neeve 16ido' Zakobo' gohi mali'mi gipele Zuda' ve ido' alinge' Izesu'ni do soto' o-dive ado' Kelioto' numuno ebetoti' ve Zuda' engi' neve nene minani' ve.

Ebe' Ato Atokuti' Evene' Muki' Goloso Izesu' Gamazi Gililisa Igi Di Gese' Ikevo Engikuti' Inite' Gizi Dave Muki' Do Lamine' O-ngidine' Gamazi Gizine'

(Mataio' 4:23-25)

17Ido' Izesu' aza a'mine evene' tuvelu (12) inginesi gololati' limi ikevo izipahala zuho linge vaikisi ido' evene' muki' goloso eze gamazi've gililisa avesi ido' inite' gizi dave do lamine' o-ledelive li avesi Zelusalemi numuno ebetatikisi ido' Zudaia misubo linge mukitatikisi ido' Tilo ido' Sidoni numuno ebe' minasine' misubo guvo noso gahevelatikisi igi di gese' ikevo Izesu' aza a'mida nene misubo geledo' lemo ogo ote minine' ve. Neivo evene' lu'ningu' sikalahu' golososi minave ezela ikevo do lamine' o-ngidine'. 19Ido' Izesudati' amuzo ne'mo evene' do lamine' o-ngidine' nemu' nene evene' muki' ingine ei' oko'nolo' do gelosa lamine' olosune li oko'nolo' di gililisa ani' ve.

Izesu' Aza nGolize Izilizado' I Minave Nemukisi Ido' Mulumo Gililizado' I Minave Nemukisi Line' Gamazi Gizine'

(Mataio' 5:1-12)

20Ne'mine ikevo Izesu' aza izipahala zuhola vonu' nongebelo ti' lo line':

Initetine nomivo goho' gahali' aleve lingine nene O'moso'mo gizebo o-ledelingu' vi hilalizani' o neine' nenako lamine' iliza akalo' mini mili nizaze.
Nemu' longolize izilizani' o neive.
Ne'mine igi nizani'za initetine vai' lo neivo heneni ve nizave lingine longolize izi inite' muki' mo dikeve. Alinge' gohi ma damilisaze.
Nemu' nene agae, ehetine ve.
Ido' idise ga'na hili minaa' nave lingine nene
alinge' O'moso'mo noso' nitetine vai' lengemeline' nenako lamine' iliza akalo' mini mili nizaze. Nemu' longolize izilizani' o neive.
Ne'mine igi nizani'za idise gatudinevo' o minivo minaa' nave
lingine alinge' ga'na hilivo' minilizani' o neine' nenaze.
Nemu' nene agae, ehetine ve.
Ido' minevo' alevotine goloso o vivo idise agae agae li ive namavo' igi minaa' nave lingine alinge' O'moso'mo minevo' alevotine do lamine' ogavo
lamine' gili gize zohi' igi minilizani' o neine' nenako
lamine' iliza akalo' mini mili nizaze.
Nemu' longolize izilizani' o neive.
Ne'mine igi nizani'za idise gize zohi' igi minaa' nave lingine alinge' mulumo alumo gili
ive nama igi minilizani' o neine' nenaze.
Nemu' agae, ehetine ve.
Ido' O'mosolati' ve gihile neni' ne'meti minangumu' ve li evene' lengikumu' gosele' goloso ngebelavo vasa izi-lingidi gamazi goloso li lengelemi gulivetine nesi goloso neine' nenako mo gohi gelamolone li gulivetine di hulilizani' nene engi' avo'ninge nete gozopo' polohete minave i-ngidani' inite' goloso ne'mine i-lingidilizani' nenako lingine poloheteliti gonolo' nene medeli minikevo O'moso'mo menitine naba Okulumokuko molo-lengedeleseize. Nemu' nene a'mine ne'mine mana'mine i-lingidilizani' gameneu' nene longolize goloso izi ganine hizi gizedine adine izisa minilo. Ee, ne'mine i-lingidikevo ma lamine' iliza akalo' mini mili nizaze. Nemu' longolize izilizani' o neive.

Ne'mine ilizani' o neine'za evene' muki' nete longopo'ni li di naba nii-lingidavo ma avo'ninge nete soza polohete goloso gomu' minave di naba i-ngidaa' ani' ne'mine i-lingidilizani' nenako lingine a'mine soza polohete minavelo' medeli minilizani' o neine' nenako agae, ehetine ve.

Izesu' Aza Lute Evene' Nongemo Biluvatesi Nongemo Inite' Laminekovo' O-ngedelone' Monovomu' Line' Gamazi Gizine'

(Mataio' 5:38-48; 7:12a)

27Ne'mino neine'za neze gamazi'ne nigilave nene naza ti' lo nolo-lingimuve: Biluvatine nene lutine ngimi lengikumu' gosele' ngebelaa' neive nene nasahili' i-ngidi di lamine' i-ngidilo. 28Ido' initeli'mo ma lingibilivoo li usi' izi-lingidaa' nani' aleve nene O'moso'mo no'noho' ize-lingidivoo li-lingimilo. Ido' goboni mili-lingidilizavemu' nene do lamine' o-ngedelive li O'mosola li minilo. 29Ido' ve mali'mo gatido' noizivo ma nene helalasi izelize mine velepe' izilo. Ido' ve mali'mo saketika nene dalove nolivo ma nene siotika ngomo lulou' nesi nene do a'manapa amozo. 30Ido' lengitati' inite' ma dalone li longo' navo ma nene ha ngimilo. Ido' lengitati' inite' ma ipe' igi di vikevo ma nene gohi di ti'ni limilo li lamilo. 31Ido' lingine evenelite lelita ne'mine mana'mine i-lidilizave li gili ma nene engitasi a'mine'mine i-ngidilo.

32Ido' evene' ma lu'ine lengi' lingimaa' avevo' lutine ngimilizani' nene mono' gilamave lihime daa' ave netesi nene evene' lu'ine engita ngimave nene lu'ine ngimaa' nani' nenako lingine nene evene' ma ngivile' igi monovo lamine' ma damave. O'moso'mo evene' linge ngopo'ni liline' votigile ivile' ivosa lengi' longopo'ni goloso lilido' minamani' ve. 33Ido' evene' ma lengi' lengele'mize lamine' avevo' ngele'mize lamine' ilizani' nene mono' gilamave lihime daa' ave netesi nene a'mine'mine igi ingine ngele'mize lamine' ave nene ngele'mize lamine' iga' nani' nenako lingine evene' ma ngivile' igi monovo lamine' ma damaze. O'moso'mo ve mamu' ngopo'ni laa' neine' votigile ivile' ivosa lengi' longopo'ni goloso lilido' minani' nehe. O'ove. 34Ido' lingine nene evene' ma inite' ngemekunivo ingine alinge' a'mine inite' gohi limilizado' ve li gili mini ngimilizani' nene mono' gilamave lihime daa' ave netesi nene a'mine'mine igi a'mine inite' gohi dalosune li a'mine inite' ngimaa' nani' nenako lingine nene evene' ma ngivile' igi monovo lamine' ma damaze. O'moso'mo evene' linge ngopo'ni liline' votigile ivile' ivosa lengi' longopo'ni goloso lilido' minani' nehe. O'ove. 35Ne neiha lingine lengi' biluvatine nene lutine ngimilo. Ido' ngele'mize lamine' i-ngidilo. Ido' evene' inite' ngimilizani' nene alinge' gohi dalone lami haza gidini ngimilo. Ne'mine igi haza ngimilizani' nene O'moso'mo menitine naba molo-lengedeleseive. Atoli'mine ogo dize minive O'moso aza evene' goloso nene nasahili' o-ngedaa' neine' nemu' gilavo haza nite' lolo' ogavo ezemu' opo'ni lisa'mave nesi haza gopo nasahili' o-ngedaa' neine' nenako lingine nene evene' inite' ma haza gidini ngimilizani' nene a'mine atoli'mine ogo dizo minive ne'mine gili vani' mini ei' izipahala gehepeve minilisave. 36Nemu' nene lingine metibo ne'mo evene' muki' mulumotine ningo hize ele' o-lengedaa' neine' ne'mine igi linginesi evene' mulumo'ine ningi hize ele' i-ngidi minilo.

Izesu' Aza Eveneliti Lihime'inemu' Gamazi Ize' Molo Lo-ngedamolone Lo Line' Gamazi Gizine'

(Mataio' 7:1-5)

37Ido' ne'mine igi O'moso'mo lengi' monovotinemu' dovo' ledevo' ogo ize' molo lamilingisi lingine evene' maliti monovomu' divi' ledivi' igi ize' mili lamilo. Ido' O'moso'mo lingine monovo goloso dikeve lo lengemenga lamilingisi lingine evene' mamu' monovo goloso dikeve li ngemenga li'mi monamilo. Ido' O'moso'mo lengi' lihimetine nene hulo-lengedelingisi lingine evene' lihime di-lingidaveti lihime'ine nene huli-ngidilo. 38Ido' O'moso ne'mo inite' mata' lengemelingisi lingine nene evene' inite' mata' ngimilo. A'mine O'moso'mo lengemeline' inite' nene vauve goloso elosa lengi' di miniliza votigile nesi ivile' ogosa lengemeleseive. A'mine inite' lengemeline' nene lingine evene' ngimiliza votigilelokovo' lengemeleseinako nemu' lingine a'mine'mine igi inite' vauve ili ngimi minilo.

39Ne'mine lo Izesu' aza aneza gamazi ti' losasi ma imine' molo lo-ngimine' ve: Vele likive mali'mo vele likive ato' ma aka elebizo analo' do do ha vilihe. Ne nomive. Mo sitato' vi galeseu' limilisasive. 40Ido' sukulu izipe malite tisa'ine nene ivile' igi ma minamilisani'za mukito' nene inite' mukikumu' apizi ngimi osu' likevo inite' mukikumu' gili osu' lavetevo' nene tisa'ine ne'mine lili' ilisave. (Nemu' nene lingine evene' nene aka lamine' ngelebizelone li ma ve'ine likive ne'mine minami lo-lengemaa' nouvoni' gamazi muki' nene gili lamine' igisavo' apizi ngimilizado' minilisave.)

41Ido' gaza veka gihileu' za lana naba vo neine' nemu' nene ningo gelamo ve mali'mi vele gihileu' inite' ngomo lasolo vo neine' nemu' nene nanimu' ningaa' nane. 42Ido' ge'mo vekau' nene za lana naba vo neivosa gaza ve mamu' ve melo, vekau' inite' ngomo vo neine' nene do hulo-gedelove lo-delinido' o neihe. Ne nomive. Soza sunolavo' monanive gaza za lana vekau' vo neine' nene gomu' do hulokosavo' nene ve mali'mi veleu' inite' ngomo lasolo vo neine' nene ninge guno o minosa do hulo-deline' o neive. Ee, monovo goloso naba daa' naine' nene gomu' hulosavo' mali'mo monovo goloso ngomo ma do noline' nene do lisihe' o-delesane.

Izesu' Aza Gihile Izaa' Ine' Zalo' Aneza Gamazi Lo Molo Evenelite Igi Mili Minaa' Nani' Inite' Ne'mo Lu'ine'mi Monovo Do Soto' Oga' Neingumu' Line' Gamazi

(Mataio' 7:17-20; 12:34-35)

43Gohuno gihile nene uhoni zaloti' ngelo ma elamolosane. Ido' vaini gihile nene gasavasi nala' golosoloti' nene ngelo ma elamolosune. Nemu' za mukiliti monovo nene gihile'ine izeline' ne'mo do soto' ogavo ningelonido' o neine' nenako nemu' nene za ma lamine' noline' ne'mo nene gihile've goloso ma izamoloseive. Ido' za ma goloso noline' ne'mo nene gihile've lamine' ma izamoloseive. 45Ido' evene' a'mine'mine igi nizave. Evene' lu'ningu' go'zikani' inite' nene ve'ninguti' li hulaa' nanako evene' lamine' ne'mi lulou' nene gamazi lamineli'mo vai' lo neinako ne'mo nene monovo lamine' do soto' oga' neive. Ido' evene' goloso ne'mi lulou' nene gamazi goloso ne'mo nene vai' lo neinako ne'mo nene monovo goloso do soto' oga' neive.

Numuno Gizaa' Monovo Sitakumu' Izesu' Line' Gamazi

(Mataio' 7:24-27)

46Ido' evene' nene guve'inesi veti gamazi gili dalizadokovo' minaa' nani' nenako lingine nenikumu' Guvetesi ve, Guvetesi ve, li-nidi minaa' niigisa neze gamazi'ne gili hulaa' nani' nene nanimu' nave. 47Ido' evene' ma ingine nenita igi gamazi'ne gili di luvodo' luvodo' igi mili e'metilizani' nene ingine nani'mine ve nizahe nemu' lo-lengemelove: 48Ve mali'mo numuno gizelesa posi galese ha'na elo homi gehedo' ogo posi nene gehedo' hize gili' loo numuno gizavo goline izo noso naba velo numudo' nene biline'za numuno nene do lamine' ogo gehedo' gizine' nenako ne'mo numuno nene lemo ongamo amuzo molo haza minine' ve. Ido' ingine neni' gamazi luvodo' luvodo' igi mili e'metilizave nene a'mine numuno gizive ne'mine minikevo inite' igi mili minilizani' nene lemo ongamoloseive. 49Ne neiha evene' ma ingine neze gamazi'ne gili gili huli luvodo' luvodo' e'metamilizani' nene numuno gizive gohi ma ne'mine minilisave. A'mine ve aza numuno gizelesa posi galese elo hulo homiu' ogo posi nene gehedo' hize gili' lamo galese avilelo' eleko gizavo goline izo noso naba velo numudo' ogo belavo numuno nene eii, do goloso ogosa izevo etevo' ogo lemo ongani' ve. Ido' a'mine'mine ogo neni' gamazi'ne gili huli luvodo' luvodo' igi mili e'metamilizavete igi mili minilizani' inite' nene lemo ongaloseive.

Copyright information for ASO